Entre la peste et le choléra

Tijdens de Tweede Wereldoorlog heeft de kerk, net zoals de secretarissen‑generaal, de magistratuur en de bedrijfsleiders zich aangepast aan het bezettingsregime om haar eigen belangen te beschermen. In het licht van de accommodatiepolitiek erkende ze de Militärverwaltung als bezettingsmacht. Het bisdom verwierp echter altijd de collaboratie omdat het van mening was dat het nazisme onverenigbaar was met het christendom en dat samenwerking met de vijand onverenigbaar was met het patriottisme.

Dit werk stelt de vraag hoe deze politiek van de kerk in de praktijk werd gebracht door de geestelijken en de katholieke organisaties en instellingen. Heeft de katholieke gemeenschap op een even behoedzame en berekende manier gehandeld als de meeste bisschoppen of waren ze, bezorgd en denkend aan het lot van hun naasten, veel duidelijker geëngageerd? Hoe hebben de geestelijken en de gelovigen gereageerd op de Jodenvervolging? Wat was de impact van de bezetting op de katholieke jeugdbewegingen en de christelijke vakbond? Hoe dacht de priester Cyriel Verschaeve, een van de boegbeelden van de collaboratie, de ideeën van het christendom en van het nazisme te verzoenen?

Naast twee overzichtsartikelen bestaat het werk uit elf bijdragen, verdeeld over twee delen : het maatschappelijk middenveld en de kerkelijke wereld. In dat laatste deel is een hoofdstuk gewijd aan “de kerk en de Joodse kwestie”.

De Belgische kerk in de onrust van de Tweede Wereldoorlog