Archief Henri De Man

  • Toegankelijkheid en raadpleging: Het archief “Inbel” kan worden ingekeken tijdens de openingsuren van de leeszaal. De inhoud is vrij raadpleegbaar. Reservatie.
  • Reproductie :  De inhoud van het archief mag vrij worden gereproduceerd in de leeszaal. Voor aanvraag van een reproductie door het CegeSoma-team vind je alle praktische informatie hier.
  • Toegangen: Inventaris AA624

Beschrijving van het bestand:

Archief van Henri (Hendrik) De Man, 1917-1975.

De verwerving van het archief van Hendrik De Man was een van de grootste successen uit de beginjaren van het CegeSoma. Archief over de Tweede Wereldoorlog afkomstig van overheidsinstellingen vindt in die periode weliswaar vrij gemakkelijk zijn weg naar het centrum, maar onderzoekers en archivarissen zijn zich ook bewust van het nog ontoegankelijke potentieel van privéarchief. Jean Vanwelkenhuyzen sloot een akkoord af met de nakomelingen van Hendrik De Man waarbij dezen zijn archief afstonden. Jammer genoeg is het bestand tot op heden nog steeds onvolledig. Het archief is thematisch en chronologisch opgebouwd en geeft een inkijk in verschillende facetten van de persoonlijkheid van De Man.

Slechts vier dossiers gaan over de vooroorlogse periode: ze focussen op de rol van De Man in het militair en internationaal beleid, en meer bepaald op de internationale contacten die hij had buiten de officiële kanalen om. Het archief bevat verschillende handgeschreven brieven en verslagen van officiële zendingen vanaf de periode van Kerst 1938. Daarnaast zitten in het archief een groot aantal stukken over de Achttiendaagse Veldtocht en over het vertrek van De Man naar Zwitserland. Een laatste deel van het archief gaat over de naoorlogse periode en bevat briefwisseling en politieke analyses over diverse eigentijdse onderwerpen.

Henri De Man (Antwerpen, 17 november 1885 - Greng (Zwitserland), 20 juni 1953) heeft als minister van Openbare Werken (1934-1935) en als minister van Financiën (1936-1938) zijn stempel gedrukt op het interbellum. Hij was ook een intimus van de koninklijke familie. Tijdens de bezetting ontmantelde De Man de Belgische Arbeiderspartij om ze te vervangen door de  Unie van Hand- en Geestesarbeiders. De bezetter gaf hem spreekverbod en hij vluchtte naar Frankrijk, en trok zich daarna, in 1944, terug in Zwitserland waar hij in ballingschap leefde tot aan zijn dood.

Extra informatie:

  • Stutje, Jan Willem, De Man Hendrik, in Belgium WWII.
  • Brélaz, Michel, Henri de Man: Une Autre Idée Du Socialisme, Genève: Antipodes, 1985.
  • Claeys-Van Haegendoren, Mieke,  Hendrik de Man: persoon en ideeën, Antwerpen: Standaard Wetenschappelijke Uitgeverij, 1974.
  • Van Haegendoren, Mieke, Hendrik de Man: Een Biografie. Mens En Tijd, Antwerpen: De Nederlandsche boekhandel, 1972.