Archief Ivan Gérard

Beschrijving van het bestand:

Archief van generaal Ivan Gerard: campagne van 1940, binnenlandse troepen 1944, Belgische verbindingsmissie 1945

Het archief van luitenant-generaal Gérard werd door zijn echtgenote in 1969 overgemaakt aan het CEGESOMA. Het is voornamelijk chronologisch geordend. He bestand bestaat uit drie delen. Een eerste deel gaat over het 12e Linieregiment en het offensief van 1940. Het tweede behandelt de eerste maanden van de bevrijding en de opbouw van de binnenlandse troepen en het laatste deel bevat archief dat gaat tot november 1945, en meer bepaald over de rol van de militaire verbindingsdienst. Ondanks de rijkdom en het belang van het bestand zitten in het archief geen stukken over de periode toen luitenant-generaal Gérard bevelhebber was van het geheim leger (april 1943-maart 1944).  

Ivan Gerard nam als luitenant-kolonel deel aan de Achttiendaagse Veldtocht, aan het hoofd van het 12e linieregiment. Hij werd toen gevangen genomen en keerde pas in de zomer van 1942 terug uit gevangenschap.  Hij treedt dan in dienst van het clandestien verzet en neemt in november 1942 de leiding van het Geheim Leger in Luik. In april 1943 volgt hij kolonel Bastin op aan het hoofd van het Geheim Leger. Wanneer hij naar Londen vertrekt wordt hij in die functie op 15 maart 1944 vervangen door generaal Pire. Enkele maanden later, in september 1944, keert hij naar België terug. Op 3 september moet hij op vraag van de geallieerden en de Belgische regering instaan voor de coördinatie van de “binnenlandse troepen”. Hij coördineert de acties van de verschillende verzetsgroepen die in België rekruteren en opereren en speelt zo een belangrijke rol in de bevrijding.    Die bevelvoering wordt op 8 december opgeheven. Hij blijft actief in de Belgische militaire werking en komt aan het hoofd van de verbindingsdienst, die vooral moest zorgen voor de vrijwaring van de Belgische economische belangen in Duitsland.

Voor meer informatie:

  • Bernard Henri, La Résistance 1940-1945, Bruxelles : La Renaissance du Livre, 1969.
  • Le livre d’or de la résistance en Belgique, Bruxelles : M.D.N., 1948.
  • Marquet, Victor, Contribution à l’histoire de l’Armée secrète 1940-1944, Bruxelles, Pygmalion/Union des Fraternelles de l’Armée secrète, 6 fasc., 1991-1995.
  • Maerten, Fabrice. Was opa een held? Speuren naar mannen en vrouwen in het verzet tijdens WOII, Tielt, Lannoo, 2020, 368 p.