Archief van de Vredesuniversiteit over de opleiding van Gewetensbezwaarden

• Toegankelijkheid  en raadpleging: Het archiefbestand Vredesuniversiteit kan worden geraadpleegd tijdens de openingsuren van de leeszaal. De inhoud is vrij raadpleegbaar. Reservatie.
• Reproductie :  Het archief kan vrij worden geraadpleegd in onze  leeszaal. Voor vragen voor reproductie door het CegeSoma-team vindt u alle praktische informatie hier.
• Toegang: Inventaris AA2310

Beschrijving van het archief :

Archief van de Vredesuniversiteit over de opleiding van Gewetensbezwaarden

De Belgische wet van 3 juni 1964 definieert een gewetensbezwaarde als “de dienstplichtige die, om redenen van godsdienstige, wijsgerige of morele aard overtuigd is dat men de evenmens niet mag doden, zelfs niet ter verdediging van het land of van de gemeenschap”. De wet van 22 januari 1969 breidt het begrip uit tot de milicien die zijn actieve dienst vervuld heeft maar nog geen eerste wederoproeping gekregen heeft. Tot dan erkende de Belgische wetgeving geen gewetensbezwaar om politieke redenen. Op 3 juli 1975 werd de wet van 1964 als volgt gewijzigd: een gewetensbezwaarde is “de dienstplichtige, die om naar eigen geweten dwingende redenen, en op voorwaarde dat deze laatste niet uitsluitend gegrond zijn op overwegingen die de fundamentele instellingen van de Staat in het gedrang brengen, overtuigd is dat men de evenmens niet mag doden, ook niet ter verdediging van het land of van de gemeenschap”. Een gewetensbezwaarde is iemand die militaire dienstplicht weigert en niet wil meedoen aan oorlog omdat dat strijdig is met zijn overtuigingen.   

Een belangrijk onderdeel van de geschiedenis van de Vredesuniversiteit betreft de opleiding van gewetensbezwaarden voor Burgerdienst.  Achttien jaar lang, van 1976 tot 1994, hebben duizenden jongeren opleidingen gevolgd die door de instelling werden georganiseerd in samenwerking met de Confédération du Service Civil de la Jeunesse (CSCJ) langs Franstalige kant en de Burgerdienst voor de Jeugd (BDJ) langs Nederlandstalige kant.

Het ministerie van Franse cultuur financierde tot 1994 ieder jaar vrijwillige opleidingen aan de Vredesuniversiteit voor gewetensbezwaarden in burgerdienst. De onderwerpen die werden behandeld gingen over de bijzondere burgerzin van gewetensbezwaarden, geweldloosheid en de dynamiek van de burgerdienst.   

Voor meer informatie :

• JANSEN, C., L’objection de conscience en Belgique, 1919-1964, Bruxelles, Verhandeling ingediend tot het bekomen van de graad van licentiaat in de Geschiedenis, 1983.
• LECOCQ, J.F., Une page d’histoire de l’Université de la Paix conservée au CEGES, Nota, 2012, Cegesoma: AB 2601