Archief van Gérard Romsée

  • Toegankelijkheid  en raadpleging: Het archiefbestand Gérard Romsée kan worden geraadpleegd tijdens de openingsuren van de leeszaal. De inhoud is vrij raadpleegbaar. Reservatie.
  • Reproductie :  Het archief kan vrij worden geraadpleegd in de leeszaal. Voor vragen voor reproductie door het CegeSoma-team vindt u alle praktische informatie hier.
  • Toegang : Inventaris AA2054

Beschrijving van het bestand:

Evrard Raskin. Ondezoekarchief. Gerard Romsée

Gerard Romsée werd geboren op 11 oktober 1901 te Guigoven, in het zuiden van de provincie Limburg. Zijn ouders behoorden tot de Franstalige bourgeoisie en waren radicale katholieken. Tijdens zijn middelbaar onderwijs werd G. Romsée Vlaams-nationalist, waardoor hij later een belangrijke rol zal spelen in de studentenrevoltes aan de Katholieke Universiteit van Leuven (1924-1925). Hij werd advocaat.

In 1929 werd hij – als Vlaams-nationalist - verkozen voor de Kamer van Volksvertegenwoordigers voor het arrondissement Tongeren-Maaseik. Hij zetelde tot in juni 1940.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog, wanneer het land door nazitroepen bezet is, maakt Gerard Romsée zich schuldig aan wat “politieke van het minste kwaad” genoemd wordt en vandaag wordt beschouwd als “accomodatiebeleid”. Hij bekleedt de functie van commissaris voor de  repatriëring van de Belgen die naar Frankrijk gevlucht waren. Hij was ook gouverneur van Limburg en nadien secretaris-generaal van het ministerie van Binnenlandse Zaken en van Volksgezondheid, een post die hij bekleedde tot aan de bevrijding. Omdat hij hiërarchisch onmiddellijk onder het Duitse militair bestuur stond was hij de machtigste man van het land. Hij maakte van die macht gebruik om verschillende hervormingen door te drijven en zo bij te dragen tot een machtsovername door de Vlaamse nationalisten. Tot in juni 1943 stond hij in nauw contact met het Hof, meer bepaald met Robert Capelle, de secretaris van Leopold III. Deze veroordeelde het beleid van Romsée niet.   

Bij de bevrijding van België gaat Gerard Romsée op de vlucht maar in 1945 keert hij terug. Hij wordt veroordeeld tot twintig jaar gevangenisstraf en een geldboete van 10.000.000 frank. Hij komt vrij in 1951 en neemt dan geen enkel deel meer aan het openbaar leven. Hij overlijdt op 14 april 1976 te Sint-Pieters-Woluwe.

Het archief bevat onderzoeksdocumenten van geschiedenisprofessor Evrard Raskin over Gerard Romsée. Evrard is ook magistraat en lid van de balie en gedurende elf jaar zetelde hij in de Kamer van Volksvertegenwoordigers. Hij is ook de auteur van verschillende werken en tijdschriftartikels. In 1980 publiceerde hij zijn politieke memoires.

Voor meer informatie :

  • De Wever, Bruno. Greep Naar de Macht: Vlaams-Nationalisme En Nieuwe Orde: Het VNV, 1933-1945. Tielt - Gent: Lannoo - Perspectief, 1994.
  • Wouters, Nico. De Führerstaat: Overheid En Collaboratie in België (1940-1944). Tielt: Lannoo, 2006.
  • Wouters, Nico. Oorlogsburgemeesters 40/44: Lokaal Bestuur En Collaboratie in België. Tielt: Lannoo, 2004.
  • Raskin, Evrard. Gerard Romsée: Een Ongewone Man, Een Ongewoon Leven. Antwerpen: Hadewijch, 1995.
  • Wouters, Nico. "Romsée, Gerard". In Nieuwe Encyclopedie van de Vlaamse Beweging, 2648–50. Tielt: Lannoo, 1998.
  • De Lentdekker, Louis. Het proces Romsee, secretaris-generaal van binnenlandse zaken. Antwerpen: Uitgaven Luctor, 1950.
  • Van der Elst, Frans. Mr. Gerard Romsee 1901-1976. Berchem: Peeters, 1976.
  • Wouters, Nico. Romsée Gerard op BelgiumWWII.