Home » Project » Wikibase Verzet (2021 - )

Wikibase Verzet (2021 - )

Samenvatting

Het CegeSoma heeft het project Wikibase Verzet opgezet in de lente van 2021 met als doel een zoekmachine aan te bieden over de personen die tijdens de Tweede Wereldoorlog betrokken waren bij verzetsactiviteiten in België. Dit langetermijnproject wordt geleid door Fabrice Maerten, Anne Chardonnens en een team van meer dan 15 mensen met uiteenlopende expertise. In het gegevensbestand over deze personen worden inlichtingen opgenomen uit de formulieren en persoonsdossiers die in het CegeSoma en andere depots van het Rijksarchief bewaard worden. En deze gegevens kunnen ook vanuit het bestand gepubliceerd worden. Het bestand omvat gestructureerde, meertalige gegevens die door mens en computer gelezen kunnen worden. Dit maakt het mogelijk opzoekingen te verrichten in de vele honderduizenden beschrijvingen over ongeveer 150.000 verzetsmannen en –vrouwen, dit op basis van naam, geboortedatum, woonplaats of naam van een verzetsbeweging of –netwerk. .

Doelstellingen

Het project heeft verschillende doelstellingen. De Wikibase Verzet wil enerzijds alle gegevens centraliseren die nu in verschillende fysieke depots en digitale bestanden verspreid zitten, om zo de toegang tot de collecties van het CegeSoma en van andere vestigingen van het Rijksarchief te verbeteren en ze meer in de kijker te zetten. Anderzijds kunnen we nu beter antwoorden op vragen van ons publiek over bepaalde personen, door de nieuwe manier waarop de gegevens geraadpleegd kunnen worden. Dit pilootproject situeert zich namelijk in een ruimere context: de ontwikkeling van een nieuwe internationale norm voor archiefbeschrijvingen (Records in Contexts). Die berust op het ter beschikking stellen van gegevens in formaten die leesbaar zijn voor een computer.

Inhoud

Zoals zijn naam het al zegt, maakt het gegevensbestand Wikibase Verzet gebruik van de vrij beschikbare software Wikibase die zorgt voor de werking van het algemene kennisbestand Wikidata.

Wikibase laat toe meertalige gegevens op te slaan in een toegankelijk en makkelijk herbruikbaar formaat dat door computers kan gelezen worden. In dit geval: gegevens over verzetslui. Bij zijn creatie krijgt elke entiteit Persoon een unieke identifier en semantische velden die eigenschappen aan de entiteit toekennen. Om zijn identificatie mogelijk te maken wordt elke persoon aan de hand van minimum acht eigenschappen beschreven:

  • Naam
  • Voornaam (Voornamen)
  • Geboortedatum
  • Woonplaats (in België of in het buitenland)
  • Verzetsbeweging en/of netwerk waartoe de persoon behoorde
  • Statuut/statuten van nationale erkenning, al dan niet verkregen
  • Referentie van het betrokken archieffonds
  • Inventarisnummer
  • In bepaalde gevallen worden die gegevens nog aangevuld met andere informatie, zoals gender, taal, nationaliteit, geboorteplaats, burgerlijke stand, beroep, verzetsbeweging en/of netwerk waartoe de persoon behoorde, datum van arrestatie, datum van bevrijding of overlijden enz.

Momenteel worden de gegevens gecodeerd van de formulieren en persoonsdossiers uit de archieven die het CegeSoma en de Dienst Archief Oorlogsslachtoffers bewaart. Het gaat meer bepaald om (volledig of gedeeltelijk):

a. Voor wat betreft het archief beheerd door het CegeSoma :

b. Voor wat betreft het archief beheerd door de Dienst Archief Oorlogsslachtoffers:

  • aangaande  het statuut van weerstanders door de sluikpers

Daarna zullen we de gegevens integreren uit de individuele dossiers van de burgerlijke weerstanders en de politieke gevangenen die berusten bij de Dienst Archief Oorlogsslachtoffers. Tot slot moet het project ook alle informatie omvatten uit de dossiers van alle gewapende verzetslieden samengesteld door de Dienst van de Weerstand, die sinds kort door het Rijksarchief bewaard worden.

Open en verbonden gegevens

Het project heeft ook de ambitie om al die gegevens te verbinden met externe gegevensbestanden om zo nog meer contextuele informatie aan te bieden en de schotten tussen de collecties weg te nemen. Er worden ook stappen gezet om de gegevens over de personen af te stemmen met eventuele overeenkomstige  entiteiten op Wikidata. De plaatsen (geboorteplaats, domicilie, plaats van overlijden) worden gelinkt aan externe bronnen zoals Wikidata of GeoNames. Dit maakt het weer mogelijk om gebruik te maken van andere referenties zoals de identifiers  van ODIS of SNAC (Social Networks and Archival Context), waardoor de gebruikers andere bronnen of archiefcollecties in België of in het buitenland kunnen lokaliseren.

Door van een logica van gegevenssilo’s over te stappen naar een logica van open data sluit het CegeSoma zich volledig aan bij de digitale transitie die zich in de archiefsector voltrekt.

Nieuws

Volg de achtergrond en de voortgang van het project op deze pagina en op onze Facebookpagina.

Ter informatie: een betaversie van het gegevensbestand, gecreëerd in het kader van de doctoraatsthesis van Anne Chardonnens, kan geraadpleegd worden op: adochs.arch.be.

Op dit moment (September 2023) is 36% van de individuele dossiers beschreven aan de hand van ten minste de hierboven vermelde basisinformatie. Voor meer informatie over de verschillende fasen van het proces kunt u de daaraan gewijde pagina raadplegen (Wikibase Verzet: een proces in zes fases).

September 2023

De ploeg

Dit werk van lange adem is de vrucht van een uitgebreide samenwerking.

 

We danken alle personen hartelijk die bijdragen of bijgedragen hebben aan de verwezenlijking van het project

Coderen en/of afstemmen van de gegevens : Sirine Aki*, Martin Bagnoud, Eléonore Bastogne*, Roland Baumann, Dora Beullens, Zeyneb Buchal*, Bernard Burton, Marie-Hélène Calicis, Moritz Clodi, Hedwig Degelaen, Emile Dejehansart, Yves Delvaux, Marc De Win, Jonathan D'Haese, Matthias Domsgen, Julie Douley*, Mathilde Fabri*, Clémentine Flament*, Samuel Frieling, Francesca Giuffredi, Julian Hagenauer, Hilde Keppens, Florian Kössler, Monica Lacanale, Zakaria Lamarti*, Francis Lambrechts, Adil Lasouad*, Fouzia Mahi, Darren Manouvrier*, Yvette Martin, Mohamed Taieb Mokkadem*, Pierre Mortier, Felix Oberhüber, Noah Plattner, Maximilian Pröll, Hasna Richa*, Cécilia Saerens, Ilias Sari*, Julika Schulze, Jula Skomski, Alexandre Stroinovsky, Jacques Sweers, Nico Theunissen, Felix Thurner, Kathleen Vandenberghe, Sarah Vanreybrouck.

*Jobstudenten

Opvolgingscomité : Anne Chardonnens, Annelies Coenen, Rolande Depoortere, Gert De Prins, Gertjan Desmet, Paul Drossens, Chantal Kesteloot, Yves Lardinois, Fabrice Maerten, Alexandra Matagne, Eddy Put, Johan Van Der Eycken

Communicatie : Isabelle Ponteville (en Chloé Brault)

ICT : Peter Van Overveldt en Saïd Razzouk

Coördinatie : Anne Chardonnens en Fabrice Maerten

Contact

Zoekt u informatie over een bepaalde verzetsman/vrouw ?  

  • Neem gerust contact op met Fabrice Maerten, de wetenschappelijke coördinator van het project. Hij helpt u graag nagaan of er een dossier  op zijn/haar naam bestaat en zal u in dat geval helpen om de stukken in kwestie te raadplegen in de leeszaal van het CegeSoma.

Wil u meer informatie over de technische kant van het project ?

  • U kunt Anne Chardonnens, co-coördinatrice van het project, per mail bereiken.

Zou u graag als stagiair deelnemen aan het project ?

Zou u graag als vrijwilliger deelnemen aan het project ?

Media-aandacht ...