Omtrent het communisme en de communisten in België. Nieuwe kritische benaderingen?
Call for papers
Omtrent het communisme en de communisten in België. Nieuwe kritische benaderingen?
Du Communisme et des communistes en Belgique. Nouvelles approches critiques ?
Research Workshop - 22 oktober 2025
Georganiseerd door het CegeSoma (Rijksarchief OD4) i.s.m. Dacob/CArCoB
Deze studienamiddag ontleent zijn naam niet toevallig aan een verzamelbundel van wijlen José Gotovitch (1940-2024). Als voormalig directeur van het CegeSoma, hoogleraar aan de ULB en de drijvende kracht achter het Centre d'Histoire et de Sociologie des Gauches en het CArCoB, belichaamde José Gotovitch als geen ander de histoire croisée van de Tweede Wereldoorlog en de Koude Oorlog. Eén jaar na zijn overlijden willen we een aantal nieuwe onderzoekspistes aftasten en aandacht besteden aan vernieuwende methodologieën en recent ontsloten bronnenmateriaal.
De focus ligt daarbij weliswaar op de geschiedenis van het communisme in België, maar er wordt expliciet een brug geslagen naar het communisme als een inherent transnationaal fenomeen. We moedigen met name voorstellen aan die ingaan op de (handels)betrekkingen met Oost-Europa en de verschillende solidariteitsbewegingen met de zogenaamde ‘derde wereld’. Ruimer gesteld gaat het om de vraag naar de verhouding van de Belgische communisten tot de discursieve praktijken en organisatorische principes van postkoloniale bewegingen in Zuid-Amerika, Azië en Afrika. Ook de rol van de communisten binnen de diverse (trans)nationale organisaties van overlevenden van de nazi-concentratiekampen willen we expliciet centraal stellen.
Wat nieuwe methodologieën betreft verwijzen we onder meer naar Oral History (buiten het domein van de sociale of institutionele geschiedenis) en het werk van de Franse historici Claude Pennetier en Bernard Pudal omtrent "Le sujet communiste. Identités militantes et laboratoires du « moi»." Vernieuwend onderzoek kan voorts steunen op recent ontsloten bronnenmateriaal. Het gaat dan bijvoorbeeld om het onlangs overgedragen onderzoeksarchief van Gotovitch dat berust in het Dacob/CArCoB en de rijke verzameling ‘Dagboeken en manuscripten’ van het CegeSoma.
Geïnteresseerden kunnen tot 15 juni 2025 een kort abstract (300 woorden) insturen naar widukind.deridder@kuleuven.be en chantal.kesteloot@arch.be. De geselecteerde voorstellen ontvangen ten laatste op 30 juni een antwoord. De workshop wordt gehouden in het Engels, Frans en Nederlands. De bijdragen zullen nadien gebundeld worden in een themanummer.