Verschenen: het dubbelnummer (3-4/2020) van het Belgisch Tijdschrift voor Nieuwste Geschiedenis

Het laatste dubbelnummer (3-4) van het BTNG is net verschenen. Dit nummer telt vijf artikelen over uiteenlopende thema’s die meestal voortvloeien uit recente master- of doctoraatsthesissen, en 10 recensies van pas verschenen universitaire werken.

De eerste bijdrage (in het Nederlands) komt voort uit de doctoraatsthesis (2019) van een Gentse historicus, Jan Naert. In dit artikel bespreekt hij de praktijken en strategieën van de burgemeesters tijdens de Eerste Wereldoorlog in bezet België en bezet Noord-Frankrijk waarmee ze poogden een geweldloze overgang van de vrede naar de bezetting te verzekeren. Die nieuwe invalshoek maakt het mogelijk de geschiedschrijving over deze periode te nuanceren; tot nu toe was die al te vaak uitsluitend gericht op de Duitse geweldplegingen tegen de burgerbevolking.
De tweede bijdrage (in het Frans) is van Alain Rahier, master in de geschiedenis en de krijgsgeschiedenis. In dit artikel maakt hij een grondige studie van de wijze waarop de Engels-Nederlandse en Pruisische bezettingstroepen die in 1814-1815 het territorium van het latere België verdeeld hadden, deze operatie financierden.
Het derde artikel (in het Frans) komt van Iris Flagothier. Zij is master in de geschiedenis en in de museologie. Zij analyseert de geschiedenis van de Waalse beweging vanuit genderperspectief, meer bepaald de casussen van ‘L’Union des Femmes de Wallonie’en de oprichtster ervan, Marguerite Horion-Delchef. De ‘Union’ is, ondanks haar relatieve mislukking, binnen de Waalse beweging die vooral een mannenzaak was, toch een wegbereider voor de vrouwenbewegingen van de volgende decennia.
De vierde bijdrage (in het Engels) vloeit voort uit het doctoraat (2020) van Heidi Degerickx en is een co-redactie met haar drie (co-)promotoren. De Verenigde Naties hebben 17 oktober 1994 uitgeroepen tot eerste ‘Werelddag tegen de armoede’ en bij de gelegenheid werd het ‘Algemeen Verslag over de Armoede’ (AVA) uitgebracht. Dat was een belangrijke mijlpaal in de Belgische armoedebeleid omdat het een publieke erkenning inhield van de belangen en zorgen van arme mensen. Het introduceerde bovendien het idee om de armen een stem te geven. Dit artikel analyseert de ontstaansgeschiedenis van het verslag en onderzoekt hoe de betrokken sociale actoren getracht hebben de ‘stem van de armen’ in te zetten als rhetorisch instrument.
Het laatste artikel (in het Nederlands) is van de hand van Nico Wouters (CegeSoma-ARA, UGent). Hij behandelt de casus Leo Vindevogel (1888-1945), oorlogsburgemeester van Ronse en het enige parlementslid dat na de bevrijding wegens collaboratie werd terechtgesteld. Na zijn dood werd hij, als martelaar, één van de meest iconische symbolen in Vlaanderen van het zogenaamde falen van de naoorlogse repressie. Die artikel biedt een diepgaande analyse van de band tussen ‘historische waarheid’ en mythevorming.

U kunt dit dubbelnummer bestellen bij Hilde Keppens (CegeSoma) of via jbh-admin@cegesoma.be. De artikels worden in 2021 opgenomen in het digitaal archief van het BTNG dat volledig toegankelijk is via www.journalbelgianhistory.be.